Sejarah Tingkatan 1

( BAB 1 )   SEJARAH DAN KITA

1.1 Pengertian Sejarah

• Ahli - ahli sejarah atau sejarawan memberikan beberapa pengertian tentang istilah sejarah.

1. Herodotus
2. Ibnu Khaldun
3. Muhd Yusof Ibrahim

• Istilah sejarah berasal daripada perkataan Arab iaitu syajaratun yang bermaksud :

1. Pohon / pokok
2. salasilah
3. riwayat
4. asal usul 
5. keturunan

• Sejarah merupakan perkara yang sudah berlaku.
• Semua rekod sejarah telah dikaji oleh ahli-ahli sejarah dan hasil kajian dikeluarkan dalam pelbagai bentuk.
• Antara penulis sejarah awal negara :

1. Tun Sri Lanang menghasilkan sejarah Melayu ; 
2. Abdul Hadi Hassan menulis sejarah alam Melayu ; 
3. Raja Ali Haji menghasilkan Tuhfat al-Nafis.

1.2 Ciri - ciri Sejarah

• Ciri - ciri sejarah adalah penting bagi kita merekonstruksi peristiwa yang telah berlaku.
• Peristiwa yang bersejarah mempunyai ciri-ciri seperti berikut :

1. Fakta yang tepat dan benar.
2. Penting dan bermakna. 
3. Sebab dan akibat.

FAKTA YANG BENAR DAN TEPAT..

• Merupakan peristiwa, tempat, tokoh dan tarikh yang dapat dibuktikan kebenarannya,
• Perlu dipertanggungjawabkan dari segi sumber dan kesasihannya.
• Tidak boleh direka atau ditokok tambah.
• Pengisytiharan Putrajaya sebagai Wilayah Persekutuan pada 1 Februari 2001 adalah contoh fakta yang tepat dan benar.

PENTING DAN BERMAKNA...

• Peristiwa yang telah berlaku haruslah penting dan bermakna dalam kalangan individu, keluarga, masyarakat dan negara.
• Contoh - contoh peristiwa yang penting dan bermakna : 

1. Hari Kelahiran
2. Hari mula persekolahan 
3. Tarikh perkahwinan ibu bapa
4. Hari pekerja
5. Hari guru
6. Hari Kebangsaan

SEBAB DAN AKIBAT...

• Untuk mengetahui sebab dan akibat sesuatu peristiwa, kita perlu tahu apa, siapa, bila, bagaimana, mengapa dan di mana peristiwa tersebut berlaku.
• Ini dapat membuktikan kesahihan sesuatu fakta sejarah.
• Sebab dan akibat sesuatu peristiwa membolehkan kita mengetahui mengapa dan bagaimana sesuatu peristiwa itu berlaku serta kesannya.

1.3 Sumber Sejarah

• Sumber sejarah dianggap penting karana dapat memberi maklumat dan bukti yang benar tentang peristiwa yang telah terjadi.
• Sumber sejarah terbahagi kepada 2 iaitu : 

1. Sumber Primer / Sumber Pertama
2. Sumber Sekunder / Sumber Kedua

SUMBER PERTAMA

• Dalam bentuk fosil, kertas, artifak dan keterangan lisan
• Belum diolah dan dicetak
• Bersifat asli dan belum ditafsir
• Contoh :

1. Diari
2. Surat Peribadi
3. Fail Rasmi Jabatan
4. Batu Bersurat
5. Manuskrip yang belum dicetak

SUMBER KEDUA

• Bahan yag dikaji melalui pembacaan bahan bertulis
• Ditulis oleh sejarawan atau pengkaji sejarah
• Bahan yang telah diolah, dicetak, dan disebarkan kepada umum.
• Contoh :

1. Buku
2. Majalah
3. Jurnal 
4. Risalah
5. Ensiklopedia
6. Laporan Tahunan Jabatan

SUMBER DAN KETERANGAN

Fosil - Tinggalan haiwan atau tumbuhan yang wujud pada zaman lampau.

Artifak - Barang-barang ciptaan manusia pada zaman lampau seperti pisau, kapak, dan pinggan                     mangkuk.

Manuskrip - Bahan tulisan tangan yang disediakan untuk dicetak dan diterbitkan.

1.4 Kaedah Pengkajian Sejarah

KAEDAH LISAN

• Merupakan cara memperoleh maklumat daripada responden melalui ucapan, perbualan, penceritaan dan pengisahan.
• Dapat diperolehi melalui temu bual.
• Mempunyai kelebihan kerana sumber ini sering ditokok tambah.
• Oleh itu, sejarawan akan pilih untuk mentafsir dan membandingkan fakta untuk mendapatkan maklumat yang benar.
• Turut dipengaruhi oleh dipengaruhi oleh perkembangan sains dan teknologi.

KAEDAH BERTULIS

• Kaedah mendapatkan maklumat daripada sumber yang ditulis, dilakar atau dipahat pada batu, dinding gua, logam, kulit kayu atau kertas.
• Membolehkan sejarawan memperoleh maklumat tentang sesuatu peristiwa, perkara, perundangan, adat resam dan tokoh.

KAEDAH ARKEOLOGI

• Terdapat pelbagai cabang seperti maritim, angkasa lepas, dan gali cari.
• Ahli arkeologi memperoleh maklumat melalui proses gali cari.
• Bahan-bahan tinggalan sejarahdapat disahkan ketepatan usianya menerusi kajian saintifik.
• Hasilnya :

1. Membuat tafsiran dan pentarikhan tentang budaya sesebuah masyarakat.
2. Membuat tafsiran terhadap maklumat yang diperoleh.

• Contoh : 

1. Fosil.
2. Artifak.
3. Kulit Siput.
4. Binaan Daripada Batu.
5. Peralatan daripada Logam.
6. Tembikar.

1.5 Pentafsiran Sejarah

• Tafsiran sejarah yang dibuat oleh seseorang sejarawan boleh menjadikan sesuatu peristiwa itu bermakna, berfaedah atau sebaliknya.
• Seorang sejarawan perlu melakukan penyelidikan untuk membuat tafsiran sejarah yang tepat dan betul.
• Sejarawan yang berlainan mungkin membuat tafsiran yang berbeza tentang sesuatu peristiwa sejarah yang sama.
• Ini adalah kerana setiap sejarawan mempunyai pandangan yang berbeza tentang sesuatu peristiwa.

1.6 Kepentingan Sejarah

• Sebagai warganegara Malaysia, kita perlulah berbangga menjadi warga Malaysia dan bertanggungjawab mempertahankan negara.
• Tujuan mempelajari sejarah : 

1. memperoleh banyak pengetahuan.
2. memahami sejarah tamadaun awal bangsa kita.
3. membentuk keperibadian manusia.
4. melahirkan perasaan jati diri yang tinggi.
5. membentuk keperibadian bangsa
6. berhati-hati agar sejarah yang silam tidak akan berulang lagi

• Faedah mempelajari sejarah

1. memupuk semangat patriotik.
2. memupuk semangat cinta akan negara.
3. melahirkan rasa bangga sebagai rakyat Malaysia.
4. menjadi perangsang untuk mencapai kemajuan negara.

( BAB 2 ) ZAMAN PRASEJARAH DI 

MALAYSIA

2.1 PENGENALAN

• Zaman prasejrah dapat dibahagikan kepada 4 tahap iaitu : 

1. Zaman Paleolitik
2. Zaman Mesolitik
3. Zaman Neolitik
4. Zaman Logam

• Tempoh masa untuk setiap satu zaman itu berbeza antara satu kawasan dengan kawasan yang lain.
• Tempoh masa itu bergantung kepada kemajuan sesuatu kawasan.
• Zaman Prasejarah di Malaysia terbahagi kepada 3 iaitu : 

1. Zaman Paleolitik
2. Zaman Neolitik
3. Zaman Logam

• Penyelidikan terdahulu menunjukkan wujudnya zaman Mesolitik selepas Zaman Paleolitik kerana penemuan alat batu yang bercirikan alat batu Hoabinh yang terdapat di Vietnam.
• Penyelidikan terkini membuktikan Malaysia tidak mengalami Zaman Mesolitik kerana alat batu yang bercirikan alat batu Hoabinh telah wujud di Bukit Jawa, Lenggong, Perak pada awal Zaman Paleolitik (kira-kira 200 000 hingga 300 000 tahun dahulu)

2.2  ZAMAN PALEOLITIK

• Di Malaysia, Zaman Paleolitik wujud kira-kira 200 000 hingga 300 000 tahun dahulu.
• Petempatan manusia pada zaman Paleolitik :

1. Tinggal di kawasan luar seperti di luar gua.
2. Ada yang tinggal di dalam gua.
3. Ada yang tinggal di sekitar tasik.
4. Selalu berpindah-randah dari satu kawasan ke satu kawasan yang lain.

• Lokasi penempatan manusia Zaman Paleolitik ditemui di : 

1. Tingkayu, Sabah.
2. Gua Niah, Sarawak.
3. Bukit Jawa, Kota Tampan.
4. Bukit Bunuh, Lenggong, Perak.

• Manusia Zaman Paleolitik mengamalkan cara hidup SARA DIRI.
• Mereka menjalankan kegiatan seperti :

1. Memburu binatang liar.
2. Memungut hasil hutan seperti pucuk-pucuk daun dan buah-buahan.

• Alat batu digunakan sebagai alat utama dalam kehidupan seharian. Contohnya : 

1. Alat penetak digunakan untuk menetak pokok dan memotong daging.
2. Alat repihan digunakan untuk meraut dan memotong.

• Manusia zaman Paleolitik mengamalkan kepercayaan animisme, iaitu kepercayaan bahawa setiap benda seperti pokok, gunung, langit dan batu mempunyai semangat atau roh.
• Mereka juga mengamalkan upacara pengebumian.
• Mayat dikebumikan dengan barang-barang seperti alat-alat batu dan makanan.
• Manusia Perak iaitu rangka manusia pada zaman Paleolitik telah dijumpai pada tahun 1990 di Gua Gunung Runtuh.

2.3 ZAMAN NEOLITIK

• Zaman Neolitik bermula di Malaysia kira-kira 7000 tahun dahulu.
• Zaman yang merupakan zaman perkembangan teknologi daripada peralatan batu kepada peralatan tembikar.
• Manusia pada zaman ini mulai tinggal di Kawasan berhampiran dengan sungai. 
• Ada juga yang masih tinggal di gua.

 Lokasi penempatan manusia Zaman Neolitik ditemui di : 

1. Gua Cha, Kelantan.
2. Bukit Tengkorak, Sabah.

• Manusia Zaman Neolitik hidup bermasyarakat dan mempunyai ketua.
• Wujudnya PEMBAHAGIAN KERJA di kalangan mereka. Mereka menjalankan tugas seperti :

1. Bercucuk tanam.
2. Menternak Binatang.
3. Menangkap Ikan.
4. Memburu Binatang.
5. Memungut Hasil Hutang.
6. Menjalankan kegiatan perdagangan secara bertukar-tukar barang.

• Pada zaman ini, manusia masih menggunakan peralatan batu seperti :

1. Beliung untuk menggali tanah dan mengetam kayu.
2. Pemukul kulit kayu untuk meleperkan dan menghaluskan kulit kayu.

• Satu ciptaan baru pada zaman Neolitik ialah manusia tahu MENGGUNAKAN TANAH LIAT untuk membuat tembikar.
• Peralatan tembikar yang dicipta adalah seperti :

1. Bekas Air
2. Periuk
3. Belanga

• Mereka juga tahu mencipta barang kemas seperti :

1. Kalung.
2. Gelang.
3. Anting-anting.

• Mereka berpegang kepada kepercayaan ANIMISME.
• Mereka mengebumikan mayat manusia bersama-sama dengan peralatan tembikar dan barang-barang kemas seperti gelang.

2.4 ZAMAN LOGAM

• Zaman Logam bermula kira-kira 4000 tahun dahulu.
• Pada zaman dahulu, manusia tahu menggunakan logam seperti besi dan gangsa untuk membuat alat-alatan.
• Masyarakat Zaman Logam hidup menetap. Ada yang masih tinggal di dalam gua dan kawasan berhampiran dengan sungai.
• Lokasi petempatan manusia Zaman Logam ditemui di : 

1. Gua Harimau, Perak.
2. Sungai Tembeling, Pahang.
3. Changkat Menteri, Perak.

• Mereka juga mempunyai adat resam yang tersendiri.
• Mereka menjalankan kegiatan seperti : 

1. Bercucuk tanam.
2. Menangkap Ikan.
3. Menternak binatang.
4. Memburu binatang.
5. Menjalankan kegiatan perdagangan secara bertukar-tukar barang.

• Masyarakat Zaman Logam mempunyai kepercayaan dan pegangan hidup yang tertentu.
• Mereka menjalankan pengebumian dengan menggunakan kepingan batu.